Η ακτοπλοΐα αποτελεί μέθοδο ναυσιπλοΐας που αφορά την κίνηση του πλοίου σε σχέση με την παραπλήσια ακτή, τα καταφανή σημεία πάνω στη θάλασσα (νησίδες –βράχια –σημαντήρες -φαρόπλοια)κ.λ.π και τα βάθη της θάλασσας. Απαιτεί μεγάλη πείρα και κρίση και θα πρέπει ο ναυτιλλόμενος να έχει συνεχή επαγρύπνηση καθ ’όσον τυχόν λάθη στη ναυσιπλοΐα στην ανοιχτή θάλασσα μπορούμε έγκαιρα να τα διορθώσουμε προτού φθάσουμε στις ακτές, στην ακτοπλοΐα όμως μικρή είναι η δυνατότητα να διορθωθούν τέτοια λάθη.

Γραμμές θέσεως

Γραμμή θέσεως είναι μία γραμμή σε κάποιο σημείο της οποίας πρέπει να βρίσκεται το πλοίο σε μια ορισμένη στιγμή. Κάθε σημείο της γραμμής αποτελεί πιθανή θέση του πλοίου, δηλαδή αποτελεί τον το γεωμετρικό τόπο του στίγματος του πλοίου.

Τα είδη των γραμμών θέσεως είναι οι παρακάτω:

(α) Αντιστοιχία: η διόπτευση ενός αντικειμένου που μετράμε με την διόπτρα και το radar.

(β) Ευθυγράμμιση: η διόπτευση δύο αντικειμένων όταν το ένα βρίσκεται ακριβώς στην προέκταση της διόπτευση του άλλου που μετράμε με τη διόπτρα και το radar.

(γ) Απόσταση: την μετράμε με το radar.

(δ) Ισοβαθής Καμπύλη: την βρίσκουμε με το βυθόμετρο και νοείται η καμπύλη στην οποία τα βάθη είναι ίδια.

(ε) Οριζόντια γωνία: δύο καταφανών σημείων που μετράμε με τον εξάντα.

Στίγματα

Γνωρίζομε ότι στίγμα του πλοίου είναι η γεωγραφική θέση του στη θάλασσα. Μολονότι υπάρχουν διάφοροι τρόποι αναφοράς για τον καθορισμό του στίγματος, κατά κανόνα το στίγμα του πλοίου αναφέρεται με τις γήινες συντεταγμένες του μήκους και του πλάτους. Ο προσδιορισμός του ακτοπλοϊκού στίγματος ακρίβειας γίνεται συνήθως με οπτικές ή με παρατηρήσεις radar καταφανών από το πλοίο σημείων ξηράς. Όπως είπαμε στα προηγούμενα, μια γραμμή θέσεως παριστάνει σειρά διαδοχικών θέσεων του πλοίου. Ποτέ όμως μοναδική θέση του πλοίου. Εντούτοις αν μπορούμε να έχουμε στο πλοίο την ίδια ώρα δύο ή περισσότερες γραμμές θέσεως, που να τέμνονται, τότε η μοναδική θέση πάνω στη γη και στο χάρτη που να πληροί όλες τις απαιτήσεις (δηλ, να βρισκόμαστε συγχρόνως πάνω και στις δύο ή περισσότερες αυτές γραμμές θέσεως )είναι η τομή των δυο ή περισσοτέρων γραμμών θέσεως που παρατηρήσαμε από τη γέφυρα του πλοίου μας . Αυτό το σημείο τομής αποτελεί το ακτοπλοϊκό στίγμα ακρίβειας(Fix). Επιτυγχάνει δε αυτό συνδυάζοντας δυο ή και περισσότερες γραμμές θέσεως διαφόρων ειδών, όπως:

(α) Σύγχρονες διοπτεύσεις.

(β) Σύγχρονες ευθυγραμμίσεις.

(γ) Σύγχρονες αποστάσεις.

(δ) Σύγχρονες οριζόντιες γωνίες.

(ε) Σύγχρονες διοπτεύσεις –αποστάσεις.