Σχήμα:

Το πραγματικό σχήμα της Γης είναι ελλειψοειδές λίγο εξογκωμένο γύρω από τον Ισημερινό και λίγο πεπλατυσμένο στους πόλους.
Στη ναυτιλία η γη θεωρείται σφαίρα καθ’ όσον τα σφάλματα που δημιουργούνται από την παραδοχή αυτή είναι αμελητέα.

Κινήσεις της Γης

Η γη σαν σφαιρικό μεμονωμένο σώμα στο Διάστημα περιστρέφεται περί άξονα συνεχώς και με την ίδια ταχύτητα και συμπληρώνει μία πλήρη περιστροφή σε 24 ώρες. Παράλληλα η γη κινείται και γύρω από τον ήλιο όπου συμπληρώνει μια πλήρη περιστροφή (ελλειψοειδή) σε 365 ημέρες.

Άξων της Γης

Είναι ο άξονας γύρω από του οποίου περιστρέφεται η Γη διαπερνάει την επιφάνεια της σε δύο αντιδιαμετρικά σημεία που καλούνται πόλοι της Γης.
Ο Πόλος Π που βρίσκεται κοντά στον πολικό αστέρα ονομάζεται Βόρειος Πόλος και ο πόλος Π΄ που ευρίσκεται προς το μέρος του αστερισμού του νοτίου Σταυρού ονομάζεται Νότιος Πόλος.

Ισημερινός

Είναι ο μέγιστος κύκλος που το επίπεδο του είναι κάθετο στον άξονα της Γης και χωρίζει την Γη σε δύο ημισφαίρια το Βόρειο και το Νότιο.

Μέγιστοι κύκλοι

Είναι κάθε κύκλος που το επίπεδό του διέρχεται υποχρεωτικά από το κέντρο της Γης.

Παράλληλοι κύκλοι ή παράλληλοι πλάτους

Οι μικροί κύκλοι που τα επίπεδα τους είναι παράλληλα προς το επίπεδο του ισημερινού επομένως και κάθετoι στον άξονα της Γης.
Aπo κάθε τόπο διέρχεται ένας και μοναδικός παράλληλος πλάτους. Οι παράλληλοι πλάτους είναι άπειροι.

Μεσημβρινός

Ονομάζεται ο μέγιστος κύκλος που διέρχεται από τους πόλους της Γης. Από κάθε τόπο διέρχεται ένας και μοναδικός μεσημβρινός. Άπειροι επομένως είναι οι μεσημβρινοί της Γης.

Πρώτος μεσημβρινός

Ο μεσημβρινός ο οποίος διέρχεται από το αστεροσκοπείο του Greenwich της Βρετανίας ονομάζεται πρώτος μεσημβρινός και χωρίζει την Γη σε δύο ημισφαίρια το Ανατολικό και το Δυτικό.